Dłuższe życie z rakiem to przede wszystkim nieustające, codzienne zmaganie z choroba każdego pacjenta ijego bliskich, wymagające wpsarcia ze strony państwa, społecznej pomocy i ludzkiej empatii.

Od kilku dekad wiemy, że dzięki postępowi, jaki dokonał się w onkologii, rak przestał być chorobą śmiertelną. A w przypadku wielu nowotworów jest chorobą przewlekłą. Dłuższe życie z rakiem jest możliwe, jest faktem, ale nie dzieje się to z powodu ślepego zrządzenia losu. Wymaga to wysiłku zarówno ze strony pacjenta, jak i systemu – postawienia wczesnej diagnozy, dostępu do innowacyjnych leków i wielodyscyplinarnej, kompleksowej opieki oraz pomocy koordynatora, który przeprowadzi pacjenta przez meandry systemu. 

Najbardziej obiektywnym miernikiem sukcesu w opiece onkologicznej są przeżycia pięcioletnie pacjentów od momentu postawienia diagnozy. Niestety w Polsce wskaźnik ten w wielu chorobach nowotworowych jest o 5 -10 punktów procentowych niższy niż w innych krajach europejskich. Osiągnięcie tych wskaźników jest możliwe dzięki przeprowadzeniu kluczowych zmian. Powinny dotyczyć one edukacji zdrowotnej społeczeństwa, wczesnej i wtórnej profilaktyki, kształcenia kadr, innowacji w technologie i przeprowadzenia zmian organizacyjnych w opiece onkologicznej.

Mamy nadzieję, że wprowadzi je Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020 – 2030, choć nie stanie się to – patrząc realnie – w ciągu najbliższego czasu. Optymistyczne z kolei jest to, że przeprowadzony pilotaż Krajowej Sieci Onkologicznej pokazuje, że takie zmiany są możliwe do osiągnięcia.

Dla zapewnienia dłuższego życia z rakiem w dobrej jakości, potrzebne jest też wsparcie okołoonkologiczne, m.in. szeroko pojęta rehabilitacja medyczna, psychiczna i społeczna. Rehabilitacja poprawia efekty leczenia, pozwala pacjentom powrócić do życia w rodzinie i społeczeństwie.
W tym zakresie mamy wiele do zrobienia. Tym bardziej że rehabilitacja onkologiczna posiada swoją specyfikę i u większości pacjentów z chorobami nowotworowymi jest prowadzona do końca życia. W tej chwili ciężar rehabilitacji przejęły organizacje pacjentów, ale problem ten powinien szybko zostać rozwiązany systemowo. Jest on bowiem także przeszkodą w tworzeniu specjalistycznych ośrodków narządowego leczenia nowotworów, które nie są w stanie zapewnić rehabilitacji.

Obecnie system ochrony zdrowia zgodnie z oczekiwaniami pacjentów dąży w kierunku leczenia ambulatoryjnego i leczenia w domu pacjenta. Ma to także wpływ na dłuższe i lepsze życie z rakiem. Umożliwiają to nowe formy terapii w postaci podskórnych iniekcji czy tabletek, czy podawanie chemioterapii, żywienia pozajelitowego w warunkach domowych. Leczenie domowe wymaga jednak odpowiedniego przeszkolenia pacjentów i ich opiekunów. Także zabezpieczenia stałego kontaktu z lekarzem w przypadku wystąpienia działań niepożądanych.