Regularne wykonywanie testu FIT może pomóc w wykryciu raka jelita grubego we wczesnych stadiach, gdy ma on największe szanse na skuteczne leczenie. Ponadto, skuteczne wykrycie i leczenie raka jelita grubego we wczesnych stadiach może również zmniejszyć ryzyko powikłań i poprawić rokowanie pacjenta.

Nowotwory jelita grubego są zaliczane do trzech najczęściej występujących nowotworów zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Charakteryzują się wysoką śmiertelnością, w szczególności u mężczyzn. Coraz częściej choroba ta dotyka młode osoby. U młodych mężczyzn nowotwory jelita grubego są drugim najczęstszym nowotworem i odpowiadają za 11% zgonów.

Powyższe dane, pochodzące z Krajowego Rejestru Nowotworów, świadczą o tym, że nie osiągnęliśmy w Polsce satysfakcjonującego poziomu pokrycia populacji badaniami przesiewowymi. Rak jelita grubego (RJG) to jednocześnie pierwszy pod względem śmiertelności nowotwór, dla którego istnieje program badań przesiewowych na poziomie populacji. Wynika to przede wszystkim z faktu, że jedynie 8% osób z grupy docelowej bierze w nich udział, co znacznie odbiega od średniej UE (33%) oraz europejskich liderów (56% w Austrii czy ponad 60% w Danii).

Skutkuje to wykrywaniem nowotworów w wysokim stadium zaawansowania. Jest to choroba, która zazwyczaj rozwija się powoli, początkowo nie dając żadnych objawów, co sprawia, że może być trudna do zauważenia w początkowych stadiach. Przykładowo, w pilotażu Krajowej Sieci Onkologicznej prowadzonym na Dolnym Śląsku precyzyjnie określono stadium zaawansowania pacjentów z rakiem jelita grubego w momencie rozpoznania. Okazało się, że aż ponad 60% pacjentów zgłasza się do lekarza w III i IV stadium zaawansowania, a więc w momencie, w którym szanse na wyleczenie są znikome. Leczenie pacjentów z zaawansowaną chorobą nowotworową znacznie podnosi koszt leczenia, jak i koszty pośrednie, w tym wydatki ZUS oraz utracony % PKB.

Obecnie w Polsce jedynie 16% przypadków raka jelita grubego jest diagnozowanych na stadium I. Badania przesiewowe nowotworów jelita grubego umożliwiają usunięcie zmian przed-nowotworowych (czyli zwiększenie szansy, że nie zachoruje się w ogóle na ten nowotwór) oraz wczesne wykrycie choroby, co z kolei zwiększa wskaźnik przeżywalności z mniej niż 10% do 93% i obniża koszty leczenia o 59% (stadium I w porównaniu do stadium IV).

Główną różnicą w podejściu do testowania jest program oparty na kolonoskopii podczas gdy w innych krajach stosuje się nieinwazyjne testy dostępne na szerszą skalę jak w szczególności Test FIT (na krew utajoną w stolcu, test nowej generacji ultraczuły). Zgodnie z zaleceniami wielu organizacji zdrowia, w tym Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Amerykańskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego (AGA), regularne badania przesiewowe, w tym test FIT, są kluczowe w zapobieganiu i wczesnym wykrywaniu raka jelita grubego.

Test FIT, czyli test immunologiczny na krew utajoną w kale, jest prostym, nieinwazyjnym i skutecznym narzędziem diagnostycznym. Polega on na wykrywaniu obecności krwi utajonej w kale, która może być jednym z wczesnych objawów obecności nowotworu jelita grubego. W przeciwieństwie do tradycyjnego testu na krew utajoną w kale, FIT jest bardziej precyzyjny i mniej podatny na błędne wyniki, co sprawia, że jest bardziej skuteczny w wykrywaniu obecności choroby.

Regularne wykonywanie testu FIT może pomóc w wykryciu raka jelita grubego we wczesnych stadiach, gdy ma on największe szanse na skuteczne leczenie. Ponadto, skuteczne wykrycie i leczenie raka jelita grubego we wczesnych stadiach może również zmniejszyć ryzyko powikłań i poprawić rokowanie pacjenta.

Warto podkreślić, że test FIT nie jest jedynym narzędziem w profilaktyce raka jelita grubego. Regularne badania przesiewowe, w tym przede wszystkim kolonoskopia, również odgrywają istotną rolę w wykrywaniu tej choroby. Jednakże test FIT może być szczególnie przydatny dla osób, które nie są gotowe na kolonoskopię lub które nie mogą jej przeprowadzić z różnych powodów.

Podsumowując, rak jelita grubego jest groźną chorobą, ale odpowiednia profilaktyka (m.in. właściwa dieta, aktywność fizyczna i zapobieganie otyłości) oraz regularne badania mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania oraz pomóc w wczesnym wykryciu tej choroby. Test FIT jest jednym z kluczowych narzędzi w walce z rakiem jelita grubego i jest jednym z działań wpisanych w Narodową Strategię Onkologiczną na lata 2020 – 2030. 

POPRZEDNI