Diagnoza choroby onkologicznej to dla osoby chorującej, jak i jej bliskich, zupełnie nowa sytuacja, która od wszystkich wymaga zdefiniowania ról w zmienionej codzienności. Często jest to sytuacja długotrwała i wpływa zarówno na stan fizyczny i psychiczny zarówno osoby w trakcie leczenia, jak i jej rodziny. Dlatego warto się do niej przygotować.

Aby móc przejść przez okres leczenia, kluczowe – według wielu z Was ­– jest wsparcie. Niezależnie od tego, czy jesteś w roli osoby potrzebującej wsparcia czy wspierającej, warto więc dowiedzieć się więcej o tym, jak mądrze dawać oparcie innym.

Wsparcie naturalne, czyli co każdy z nas może zrobić dla osoby chorującej i dla siebie

Naturalne wsparcie jest tym, co robimy intuicyjnie. Jeśli intuicja nas nie zawodzi, osoba potrzebująca oparcia dostaje to, czego potrzebuje, a my mamy poczucie, że robimy to z sensem.

 Warto uświadomić sobie, że osoba pragnąca wsparcia ma konkretne oczekiwania. W związku z tym to, co dajemy, wcale nie musi być odbierane w taki sposób, w jaki to widzimy.

Pomoc naturalna jest jednym z czynników, który pomaga poradzić sobie w trudnej sytuacji. Jest niezbędna również wtedy, jeśli osoba w kryzysie korzysta z profesjonalnej pomocy.

Częścią wsparcia naturalnego jest tworzenie dobrych chwil i miłych wspomnień, które sprawiają, że pojawia się uśmiech, a może nawet radość. Dlatego bądźmy otwarci na takie możliwości. Wykorzystujmy okazje do robienia dobrych rzeczy dla siebie i dla swoich bliskich, do celebracji, do upamiętniania ważnych momentów. Zbierajmy dobre i piękne doświadczenia zamiast kolekcjonować rzeczy. Organizujmy np. wycieczki, spotkania, podróże, odbywajmy rozmowy, twórzmy coś, co jest piękne i osobiste. To wszystko buduje wewnętrzną siłę i odporność psychiczną. I daje również dużo wsparcia psychicznego.

Pomaganie z sensem to pomaganie zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami osoby, która tej pomocy czy wsparcia potrzebuje. Jest jeszcze druga strona medalu: pomaganie z sensem to jest także pomaganie w zgodzie ze sobą i ze swoimi możliwościami. Chodzi o to, żeby siebie w tym działaniu nie zatracić, nie zamęczyć, ani np. nie rozchorować się, bo wtedy nie będziemy mieć siły na pomaganie. Z reguły mamy tendencje do zatracania, gdy chcemy pomóc osobie bardzo bliskiej. Dlatego tak ważne jest, by każdy dbał o siebie. W sytuacji, gdy staramy się komuś pomóc, ta dbałość o samego siebie powinna być wzmożona, monitorowana i pełna życzliwości do siebie.

Na pewno masz dobre chęci! Ale czy wiesz, czego potrzebuje osoba, której chcesz pomóc? Czy wiesz, czego ty potrzebujesz?

Dlatego najpierw zawsze zapytaj o potrzebę: Co mogę dla Ciebie dziś zrobić? Czego dziś potrzebujesz ode mnie? Mam taki pomysł, że moglibyśmy …… (np. pójść na spacer, pooglądać film itp.) – masz na to ochotę?

Jeśli to ty potrzebujesz wsparcia, mów wprost, czego konkretnie potrzebujesz!

Rozmawiając o wzajemnych potrzebach, traficie w punkt. Wówczas wsparcie okaże się takie, jakie jest w danej chwili potrzebne.

Rozmowa o potrzebach zawsze jest oznaką wewnętrznej siły i wiary w siebie. Proszenie o pomoc nigdy nie jest oznaką słabości. Przyznanie, że potrzebujemy czegoś od kogoś, wymaga odwagi i umiejętności precyzyjnego wyrażenia naszych potrzeb. Taka rozmowa bardzo wzmacnia relacje z innymi i buduje wzajemny szacunek.

Warto też sobie odpowiedzieć na pytania: Co ja mogę dać od siebie w sytuacji, kiedy pomagam? A co w sytuacji, kiedy potrzebuję wsparcia? Czy chcę teraz komuś okazać wsparcie czy sam/a go potrzebuję? A może jedno i drugie?

Zdarza się, że jesteśmy w podwójnej roli – wspieramy domowników oraz bliskich i jednocześnie sami potrzebujemy wsparcia. Często słyszymy od osób chorych: „nie chcę smucić, martwić moich domowników”. Prawdopodobnie nikt tego nie chce, ale każdy ma swoje potrzeby: np. przytulenia, poskarżenia się. Chodzi o utrzymanie równowagi.

Ważne jest, by traktować osobę chorą tak samo, jak wtedy, gdy była zdrowa. Choroba nie sprawia, że ktoś staje się inny. Owszem, ktoś może czuć się fizycznie gorzej, może potrzebować pomocy psychologa, ale to ciągle ta sama dorosła osoba, która chce decydować o sobie i w miarę normalnie funkcjonować. Nie chce litości i ciągłego nadskakiwania. Chce czuć się jak osoba zdrowa, a często takim zachowaniem przypominamy jej o chorobie. Rozmawiaj z bliskim chorym normalnie, także o własnych emocjach i problemach. To ważne dla tej osoby i dla Ciebie też, choć może trudno Ci to przyznać. Nie zabieraj, nie zmieniaj codziennej rutyny chorej/chorego. Czasem warto wziąć na siebie część zadań domowych, zwłaszcza, gdy ktoś czuje się źle czy mówi, że potrzebuje odpocząć od obowiązków. Jednak codzienna rutyna bardzo pomaga w radzeniu sobie ze stresem. Zmusza osobę chorą do funkcjonowania i pomaga oswoić życie z chorobą. Dzięki codziennym zadaniom czuje, że ma na coś wpływ, że może coś zrobić, że jest potrzebna. To są bardzo ważne uczucia dla każdego z nas. 

Tekst to fragment broszury, która niedługo ukaże się jako bezpłatna publikacja. Chcesz otrzymać broszurę, napisz do nas: biuro@ruchspoleczny.org.pl.  

Wszystkie materiały pomocne w radzeniu sobie ze stresem znajdziesz na stronach: https://www.ruchspoleczny.org.pl/psychoedukacja/ , https://centrumkryzysowe.org.pl/wsparcie-psychologiczne/ 

Jako stowarzyszenie Polskie Amazonki Ruch Społeczny zapraszamy wszystkich pacjentów i ich bliskich do udziału w bezpłatnych 8-tygodniowych programach radzenia sobie ze stresem „Zdrowiej”, które organizowane są dwa razy w roku.  Program oparty jest o metody mindfulness oraz coachingu kryzysowego i realizowany jest przez Ruch Społeczny Polskie Amazonki od 2018 roku. Informacje na temat szczegółów znajdują się na stronie www.ruchspoleczny.org.pl, na której można znaleźć także nagrania wcześniejszych warsztatów, dodatkowe materiały edukacyjne i praktyczne ćwiczenia. Najbliższa edycja zaczyna się 18.03.2024.

Zapraszamy też na specjalny portal internetowy, który powstał z myślą o potrzebach pacjentów onkologicznych www.centrumkryzysowe.org.pl. Można znaleźć tam informacje na temat wsparcia psychologicznego oraz o tym jak i gdzie skorzystać ze specjalistycznej pomocy psychologicznej.

Obecnie strona www.centrumkryzysowe.org.pl prowadzi krok po kroku przez proces diagnostyki i leczenia pacjentów z rakiem płuca, piersi, jajnika, endometrium, chłoniakami indolentnymi, szpiczakiem plazmocytowym, przewlekłą białaczką limfocytową, czerniakiem i nowotworami skóry i jest cały czas rozwijana.  Można też skorzystać ze specjalnej infolinii i zadzwonić od poniedziałku do piątku godz. 17.00- 19.00. Numer Infolinii to 22 105 55 30.

POPRZEDNI